اسپاتیفای و اپیک گیم ناراضی از سیاست‌های جدید اپ استور
مقدمه
اسپاتیفای و اپیک گیم ناراضی از سیاست‌های جدید اپ استور: کمی پس از آنکه اپل سیاست‌های جدید خود را برای انطباق با قانون بازارهای دیجیتال منتشر کرد، اسپاتیفای و اپیک گیمز نارضایتی خود را از این اقدامات بیان کردند.
زمینه
شرکت‌های بزرگ اقتصاد دیجیتال که بر اساس قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا از آن‌ها با نام دروازه‌بان یاد می‌شود، از زمان تصویب و لازم‌الاجرا شدن این قانون، مجبور به تغییر سیاست‌های خود در موارد مختلفی شده‌اند. اما این تغییر سیاست‌ها همیشه به مذاق دیگر شرکت‌های همکار خوش نیامده است.
اسپاتیفای و اپیک گیم ناراضی از سیاست‌های جدید اپ استور : مجادله اپل با کمیسیون اروپا
در ژوئن 2024، کمیسیون اروپا اپل را به استناد قانون جدید بازارهای دیجیتال به اقدامات ضدرقابتی محکوم کرد. طبق گفته‌های کمیسیون اروپا، اپل به اشخاصی که بر روی فروشگاه اپ استور فعالیت می‌کنند اجازه نمی‌داد که برنامه‌های نرم‌افزاری خود را از راه‌های دیگر مانند وب‌سایت‌های خود به مشتریانشان ارائه کنند یا از خدمات پرداخت درون‌برنامه‌ای خود استفاده کنند. این عمل مصداقی از نقض بند 4 ماده 5 قانون بازارهای دیجیتال است.
به موجب این ماده، اپل -که ذیل این قانون یکی از پلتفرم‌های بسیار بزرگ یعنی یک پلتفرم «دروازه‌بان» محسوب می‌شود- باید به توسعه‌دهندگان و منتشرکنندگان اپلیکیشن‌ها بر روی پلتفرم اپ‌استور اجازه دهد که به صورت رایگان با مشتریانشان از طریق کانال‌های ارتباطی دیگر مانند وب‌سایت اصلی خود ارتباط برقرار کنند، پیشنهادات خود را تبلیغ کنند و با آن کاربران نهایی قرارداد منعقد کنند.
اصلاحات جدید اپل
پس از اخطار کمیسیون اروپا به شرکت اپل، این شرکت برنامه‌های جدید خود را برای انطباق با قانون جدید تغییر داد. طبق اصلاحات جدید، اپل به توسعه‌دهندگان و منتشرکنندگان برنامه‌ها اجازه می‌داد تا با یک لینک بر روی اپ استور، اپلیکیشن‌های خود را از راه‌های دیگر مانند وب‌سایت خود نیز به مشتریان ارائه کنند. اما استفاده از چنین امکاناتی فقط به کاربران تجاری ارائه می‌شد که در سرویس «توسعه‌دهندگان اپل» عضو باشند و شرایط دیگری مانند میزان مشخصی از نصب موفق در یک سال گذشته را نیز داشته باشند.
بنا به این قوانین داخلی اپل، توسعه‌دهندگان و منتشرکنندگان اپلیکیشن‌ها برای ارائه اپلیکیشن‌های خود از راهی به جز اپ‌استور، مجبور بودند که فقط از طریق لینک‌های داخل این فروشگاه استفاده کنند که مستلزم پرداخت کمیسیون به این پلتفرم بود.
کمیسیون اروپا که از این اقدامات راضی نبود، در ژوئن 2024، مجدداً رسیدگی جدیدی برای بررسی این تغییرات آغاز کرد که هنوز در دست بررسی است.
سیاست‌های جدید اپل
با وجود رسیدگی‌هایی که علیه این شرکت همچنان برقرار است، اپل این هفته مجدداً سیاست‌های جدیدی را وضع و منتشر کرد. طبق سیاست پیشنهادی جدید اپل، دو کارمزد کلیدی جدید اضافه شده است: «هزینه خرید اولیه» و «هزینه خدمات فروشگاه». هزینه خرید اولیه به‌عنوان نوعی کمیسیون برای ارتباط کاربران با برنامه از طریق فروشگاه اپ استور است که برای 12 ماه اول قرارگیری بر روی این پلتفرم اعمال می‌شود.
علاوه بر این، کارمزد خدمات فروشگاه که پس از گذشت 12 ماه همچنان ادامه خواهد یافت، کارمزدی است که به تأمین مالی عملیات اپ استور اپل کمک می‌کند. همچنین، اپل برای هر نصب موفق از طریق لینک‌های مذکور برای اپلیکیشن‌هایی که بیش از یک میلیون بار در سال گذشته خرید موفق داشته‌اند، کارمزدی تحت عنوان «هزینه فناوری اصلی» (Core Technology Fee) دریافت می‌کند.
مجموع این هزینه‌ها برای برخی شرکت‌ها به بیش از 25 درصد از سود می‌رسد.
انتقاد اسپاتیفای و اپیک گیمز
برنامه پیشنهادی جدید اپل، با اینکه محدودیت‌های خاص برای ارائه خدمات خود را برداشته است و به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که برنامه‌های خود را از راه‌های دیگر نیز به کاربرانشان ارائه کنند، با وضع کمیسیون‌های بیشتر برای قرار گرفتن اپلیکیشن‌ها بر روی این پلتفرم، موجب شده است تا انتقادات جدیدی علیه این شرکت مطرح شود.
اسپاتیفای و اپیک‌گیمز فوراً واکنش نشان داده و اعلام کردند که سیاست‌های جدید پیشنهادی این غول فناوری، «گیج‌کننده» و «غیرقانونی» هستند و نمی‌توانند پاسخگوی نگرانی‌های اصلی مطرح‌شده تحت قانون بازارهای دیجیتال باشند.
این شرکت‌ها ادعا می‌کنند که اپل با وضع هزینه‌هایی برای تبلیغات مستقیم درون اپلیکیشن‌ها، قوانین ضد انحصار اتحادیه اروپا را نقض می‌کند. تیم سوئینی، مدیر عامل شرکت اپیک گیمز، این بازنگری‌ها را مصداقی از تحمیل هزینه‌های غیرضروری برای توسعه‌دهندگان خواند.
اسپاتیفای نیز سال‌هاست که منتقد جدی سیاست‌های اپ استور اپل بوده است، به‌ویژه در مورد هزینه‌هایی که اپل برای تراکنش‌های درون‌برنامه دریافت می‌کند. این پلتفرم پخش آنلاین موسیقی مدعی است که این هزینه‌ها نوعی اخذ مالیات بابت استفاده از خدمات اپ استور است و رقابت و نوآوری را کاهش می‌دهند.
جمع‌بندی و تحلیل
دروازه‌بانان و جایگاه آنان در ساختار بازارهای دیجیتال، چالش‌هایی متفاوت از رفتارهای ضدرقابتی در اقتصاد سنتی را در مقابل نهادهای تنظیم‌گر رقابت قرار داده است. این وضعیت قانون‌گذاران را به فکر تصویب قانون‌هایی مطابق با شرایط ویژه این بازارها انداخت. اما نمونه دعوای اخیر اپیک گیمز، اسپاتیفای و اپل می‌تواند نشانگر برخی ناکارآمدی‌های رویه جدید باشد.
بر اساس ماده 28 قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا، شرکت‌هایی که به عنوان دروازه‌بان توسط کمیسیون تعیین می‌شوند، لازم است یک بخش مخصوص تطبیق برای تعهدات مندرج در قانون بازارهای دیجیتال در شرکت خود ایجاد کنند.
سوالات جدی در مورد نحوه اجرای قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا و میزان کارایی آن وجود دارد. مسئله‌ای که می‌تواند توجه قانون‌گذاران در سراسر دنیا را به خود جلب کند. شاید تصویب قوانین بهترین راه برای مقابله با این شرکت‌ها نباشد و جلوگیری از بزرگ شدن شرکت‌ها در اقتصاد دیجیتال راهکار مناسب‌تری باشد.
تحلیل: فاطمه فقیه، کارشناس لاین حقوقی مرکز مطالعات توسعه و رقابت
دیدگاهتان را بنویسید